4 กลุ่มอุตสาหกรรมของไทย ที่มีโอกาสเติบโตในอนาคต

ชี้ช่องโอกาสทางธุรกิจใน 4 อุตสาหกรรมของไทย

นายชาญชัย ชัยประสิทธิ์ หุ้นส่วนสายงานตรวจสอบบัญชี บริษัท PwC ประเทศไทย เปิดเผยว่า ในส่วนของประเทศไทย ตนมองว่ายังมีโอกาสอีกมหาศาลสำหรับผู้ประกอบการทั้งภายในและนอกประเทศในการเข้ามาเจาะตลาด ขยายฐานการผลิต และการลงทุน ด้วยแนวโน้มการเติบโตทางเศรษฐกิจที่ยังขยายตัวอย่างต่อเนื่อง โดยข้อมูลจากสภาพัฒน์ฯ คาดการณ์ว่า ในปีนี้จีดีพีของไทยจะเติบโตอยู่ที่ราว 3-4% เปรียบเทียบกับปีก่อนที่ 3.2% ขณะที่หลายอุตสาหกรรมหลักที่มีศักยภาพยังต้องการการพัฒนาและมีโอกาสให้ผู้ประกอบการเข้าไปต่อยอดเพื่อเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขัน

ทั้งนี้ มองว่ามี 4 กลุ่มอุตสาหกรรมในไทยที่มีโอกาสในการเติบโตอย่างโดดเด่น ได้แก่

1. อุตสาหกรรมการเกษตร ถือเป็นอุตสาหกรรมพื้นฐานสำคัญในการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศ โดยมากกว่า 1 ใน 3 ของจำนวนแรงงานทั้งหมดของประเทศล้วนเป็นแรงงานที่มาจากภาคการเกษตร เปรียบเทียบกับประเทศที่พัฒนาแล้วอย่าง สหรัฐอเมริกา สหราชอาณาจักร และเยอรมนี ที่มีแรงงานในกลุ่มนี้เพียง 1-2% เท่านั้น นอกจากนี้ การที่ภาครัฐส่งเสริมให้ไทยเป็นครัวของโลก (Kitchen of the World) ยิ่งเป็นปัจจัยที่ผลักดันการเติบโตของอุตสาหกรรมนี้ แต่อย่างไรก็ดี ไทยยังมีข้อจำกัดในเรื่องของโครงสร้างพื้นฐานด้านเกษตรกรรมและผลผลิตที่ไม่รองรับการเติบโตในอนาคต ยกตัวอย่าง ไทยมีที่ดินทำกินภายใต้ระบบชลประทานเพียง 40% ของพื้นที่การเกษตรทั้งหมด ในขณะที่ผลผลิตธัญพืชมีปริมาณเพียง 3,600 กิโลกรัมต่อเฮกตาร์ ซึ่งน้อยกว่าผลผลิตโดยเฉลี่ยของโลกที่ราว 3,886 กิโลกรัมต่อเฮกตาร์

ด้วยเหตุนี้ อุตสาหกรรมการเกษตรจึงมีความน่าสนใจสำหรับผู้ประกอบการที่มีความเชี่ยวชาญหรือมีศักยภาพในการพัฒนาคุณภาพต่างๆ ไม่ว่าจะเป็น การใช้เครื่องจักรเพื่อการเพาะปลูก การนำเทคโนโลยีเพื่อการเกษตรมาใช้ เช่น เทคโนโลยีที่ช่วยให้อุปกรณ์ต่างๆ สามารถส่งข้อมูลระหว่างกันผ่านแอปพลิเคชัน (Machine-to-machine applications) และบริการเสริมด้านการเกษตรผ่านระบบมือถือ (Mobile value-added services) เพื่อช่วยในการเข้าถึงข้อมูลด้านการเกษตร ตรวจสอบสภาพอากาศ และราคาสินค้าแบบเรียลไทม์ นอกจากนี้ ยังสอดคล้องกับความพยายามของรัฐในการปฏิรูปอุตสาหกรรมนี้ไปสู่การประยุกต์ใช้เทคโนโลยีเพื่อการเพาะปลูก เช่น หุ่นยนต์ระบบอัตโนมัติ ระบบเซ็นเซอร์ การวิเคราะห์ข้อมูลขั้นสูงและอื่นๆ เพื่อพัฒนาความเป็นอยู่ เพิ่มผลผลิตทางการเกษตร และตอบโจทย์ความต้องการของผู้บริโภคอีกทางหนึ่งด้วย

2. อุตสาหกรรมบริการสุขภาพและการศึกษา ตลาดบริการสุขภาพทั่วโลกมีแนวโน้มขยายตัวอย่างต่อเนื่อง โดยได้รับอานิสงส์จากค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพและการเติบโตของกลุ่มชนชั้นกลางที่เพิ่มขึ้น โดยคาดการณ์ว่า ในปี 2565 ค่าใช้จ่ายด้านสุขภาพของตลาดเติบโตสูง จะอยู่ที่ราว 10.7% ต่อปี เปรียบเทียบกับตลาดที่พัฒนาแล้วที่ 3.7% ต่อปี และมีโอกาสที่ค่าใช้จ่ายต่อปีของตลาดเติบโตสูงจะแตะ 4 ล้านล้านดอลลาร์ในปีเดียวกัน โดยไทยถือเป็นหนึ่งในตลาดที่มีการเติบโตด้านการใช้จ่ายด้านสุขภาพสูงกว่าจีดีพี เช่นเดียวกับ จีน อินเดีย และอินโดนีเซีย

นอกจากนี้ เทรนด์ของการนำระบบดิจิทัลเพื่อสุขภาพรูปแบบใหม่ (Digital Health) มาใช้ยกระดับการให้บริการ โดยเฉพาะในตลาดเติบโตสูงกำลังเพิ่มขึ้นอย่างแพร่หลาย เพราะนอกจากจะเพิ่มประสิทธิภาพในการรักษา ยังช่วยลดต้นทุนและทรัพยากรทางการแพทย์ ในปัจจุบัน สถานพยาบาลหลายแห่งได้มีการใช้โซลูชันทางการแพทย์ ไม่ว่าจะเป็นระบบสนันสนุนการตัดสินใจ เทคโนโลยีบนระบบคลาวด์และระบบซอฟต์แวร์แบบเปิด (Cloud-based and open source systems) การสั่งยาผ่านระบบอิเล็กทรอนิกส์ (e-prescription) การแพทย์ทางไกล (Telemedicine) หรือเทรนด์ของการประกันสุขภาพส่วนบุคคล ที่มีแนวโน้มเพิ่มขึ้นโดยมูลค่าเงินลงทุนด้านดิจิทัลเฮลท์ทั่วโลกในช่วงปี 2557-2558 ที่ผ่านมาสูงถึง 1.3 หมื่นล้านดอลลาร์

ในส่วนของระบบการศึกษา ไทยยังมีข้อจำกัดในด้านโครงสร้างพื้นฐานและทรัพยากรที่ไม่เพียงพอ ทำให้เยาวชนที่มีโอกาสและความสามารถจำนวนไม่น้อยเลือกที่จะศึกษาต่อและทำงานในต่างประเทศแทน นี่จึงเป็นโอกาสในการลงทุนให้กับผู้ประกอบการในการขยายช่องทางการทำธุรกิจ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในตลาด e-learning ซึ่งคาดว่า ในปี 2563 ตลาด e-learning ทั่วโลกจะมีมูลค่าสูงถึง 126 แสนล้านดอลลาร์ ขณะที่ไทยและประเทศอื่นๆ ในภูมิภาคเอเชีย นำโดย จีน อินเดีย เมียนมา มาเลเซีย และเวียดนาม จะก้าวเป็นผู้นำตลาดในอีก 5 ปีข้างหน้า โดยคาดว่า มูลค่าตลาดจะเติบโตเฉลี่ยที่ 26% ต่อปี ส่งผลให้ตลาดอาเซียนจะมีความต้องการคอนเทนต์ด้านการศึกษาเป็นอันดับ 1

3. อุตสาหกรรมการผลิต เป็นที่ทราบดีว่า ไทยถือเป็นหนึ่งในศูนย์กลางการผลิตของโลก อีกทั้งยังเป็นฐานการผลิตยานยนต์และชิ้นส่วนรายใหญ่ของอาเซียน แต่หากไทยต้องการยกระดับขีดความสามารถในการแข่งขันไปอีกขั้น ต้องเร่งขยายตลาดไปสู่กลุ่มธุรกิจที่ใช้เทคโนโลยีขั้นสูง เช่น ยานยนต์ เคมี อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ และอุปกรณ์ทางการแพทย์ให้มากขึ้น

นอกจากนี้ ด้วยต้นทุนแรงงานที่เพิ่มสูงขึ้น บริษัทต่างๆ จำเป็นต้องพัฒนาความสามารถหลักด้วยการนำเทคโนโลยีระบบอัตโนมัติเข้ามาช่วยเพิ่มประสิทธิภาพและประสิทธิผลในการผลิต รวมทั้งทำการประเมินฟุตพรินต์ นอกจากนี้ ในการขยายไปยังตลาดใหม่ๆ บริษัทต้องให้ความสำคัญในการตรวจสอบวิเคราะห์สถานะของธุรกิจ (Due diligence) เพื่อศึกษาข้อกำหนดในด้านการลงทุนและปัจจัยอื่นๆ ที่เกี่ยวข้อง

รายงานยังระบุว่า เทคโนโลยีใหม่ๆ เช่น อินเทอร์เน็ตที่เชื่อมต่อเข้ากับอุปกรณ์และเครื่องมือต่างๆ (Internet of Things: IoT) หุ่นยนต์ (Robotics) รวมทั้งเทคโนโลยีการพิมพ์แบบ 3 มิติ (3D printing) ที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงของต้นทุนและค่าใช้จ่าย จะยิ่งเข้ามามีอิทธิพลต่อความสามารถในการแข่งขันของผู้ประกอบการทั่วโลกในอนาคต

4. อุตสาหกรรมบริการทางการเงิน พัฒนาการของตลาดการเงินของไทยมีแนวโน้มเติบโตขึ้นเรื่อยๆ เพราะผู้เล่นในอุตสาหกรรมต่างปรับกลยุทธ์และกรอบความคิดในการนำเทคโนโลยีทางการเงินมาใช้กันอย่างคึกคัก

นายชาญชัยกล่าวว่า ปัจจุบันรูปแบบการชำระเงินทางเลือกในไทยมีความหลากหลายมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นการทำธุรกรรมที่ไม่ต้องใช้เงินสด การเข้ามาของผู้ประกอบการรายใหม่ที่ไม่ใช่สถาบันการเงิน เช่น ธุรกิจอีคอมเมิร์ซ และผู้ให้บริการเครือข่ายโทรศัพท์เคลื่อนที่ ขณะที่ข้อมูลของไอเอ็มเอฟระบุว่า อัตราการออมของไทยคาดว่าจะยังคงอยู่ในระดับสูง หรือ 30% ของจีดีพีในปี 2564 (เทียบ 33% ในปี 2558) สะท้อนให้เห็นถึงโอกาสในการขยายการเข้าถึงบริการทางการเงิน โดยเฉพาะประชากรที่อาศัยอยู่ในท้องถิ่นห่างไกล ไม่มีบัญชีฝากธนาคาร หรืออยู่นอกระบบ เพราะมีข้อจำกัดในด้านเอกสาร หรือขาดความรู้ความเข้าใจในการใช้หรือเข้าถึงแหล่งบริการทางการเงินต่างๆ ซึ่งถือเป็นทั้งโอกาสและความท้าทายของผู้ประกอบการในการเข้ามายกระดับบริการทางการเงินให้กับอุตสาหกรรม

นายชาญชัยกล่าวว่า “แม้บริษัทต่างๆ จะสามารถหาโอกาสในการต่อยอดธุรกิจจากการขยายตัวของอุตสาหกรรมต่างๆ ที่กล่าวมาข้างต้นได้ แต่ก็ไม่ได้เป็นเครื่องยืนยันถึงความสำเร็จ ดังนั้น บริษัทจำเป็นต้องเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขัน เพื่อรับมือกับสภาพแวดล้อมทางธุรกิจที่สลับซับซ้อน โดยพัฒนาความสามารถหลักในหลายด้านไม่ว่าจะเป็นบุคลากร นวัตกรรม ประสิทธิภาพในการปฏิบัติงาน และกำหนดกลยุทธ์ในการเข้าถึงตลาดเป้าหมาย เพื่อความสามารถในการทำกำไรและความยั่งยืนของธุรกิจ ด้านรัฐบาลเองก็ต้องเตรียมความพร้อมด้านโครงสร้างพื้นฐาน และส่งเสริมแหล่งเงินทุน รวมไปถึงการวิจัยและพัฒนาในด้านต่างๆ เพื่อรองรับการลงทุนของภาคเอกชนที่จะเกิดขึ้นในอนาคต”

ชาญชัย ชัยประสิทธิ์