การล่าอาณานิคมทางเศรษฐกิจ ในโลกใหม่ที่ไร้พรมแดน

โลกไร้พรมแดนทุกวันนี้นี้ไม่มีการล่าอาณานิคมโดยนิยามทางพื้นที่แล้ว แต่จะเป็นการล่าอาณานิคมทางเศรษฐกิจแทน ผมได้แต่หวังว่าประเทศไทยจะมีผู้นำประเทศที่รู้เท่าทันต่างประเทศที่จะเข้ามาตักตวงเอาอธิปไตยทางเศรษฐกิจของชาติ (ผมหมายถึง Economic Sovereignty) ที่ชาติมหาอำนาจทั้งสองฝั่งจับจ้องศักยภาพในด้านต่างๆ ของประเทศไทย และพร้อมที่จะวางหมากให้ถูกกลืนกินแบบช้าๆ เอาได้ง่ายๆเลยครับ

ผมบอกได้เลยว่าทั้งฝั่งสหรัฐและจีนนั้นน่ากลัวพอกัน ถ้าจะมองลาวที่เปิดให้จีนเข้ามาเมื่อเกือบสิบปีก่อน ลาวขาดทุนมาตลอด ทั้งต้องสูญเสียที่ดินที่จีนขอแลกกับการพัฒนาลอจิสติกส์ของลาว ทั้งป่าที่สมบูรณ์ที่ต้องหายไปและสารเคมีอันตรายที่ตกค้างจากการทำกสิกรรมแบบทำลายแผ่นดินที่ยากจะพื้นคืนมาทำกสิกรรมแบบเดิมได้อีก ยังไม่รวมถึงการค้าขายตลาดสินค้าคอนซูเมอร์ที่ต้องอยู่ในมือของคนจีนที่หลั่งไหลเข้ามาตั้งหลักปักฐานอยู่ในลาวอีกจำนวนที่น่าตกใจ

ไม่ต่างกับเขมรที่จีนเองก็บุกเข้าไปจนจังหวัดสีหนุวิลล์กลายเป็นไชน่าทาวน์ไปแล้ว เวลานี้มีบ่อนหลายสิบบ่อนที่เป็นการร่วมทุนกับจีนและผู้มีอิทธิพลท้องถิ่น และท่าเรือน้ำลึกที่นั่นเกือบจะอยู่ในมือของกลุ่มทุนจีนที่เข้ามาตั้งกิจการลอจิสติกส์ทั้งนำเข้าและกระจายสินค้าในกลุ่มอาเซียน เพราะที่เขมรนั้นกฎหมายบางอย่างอ่อนกว่าประเทศอื่น ช่องว่างของกฎหมายนั้นทำให้สินค้าโซนสีเทาของจีนสามารถขึ้นท่าและกระจายสินค้าออกไปอีกครั้งยังประเทศอื่นๆ ได้ทั้งเปิดเผยออริจินและไม่เปิดเผยรวมถึงสวมออริจินัลเป็นเขมรเพื่อใช้ประโยชน์ของกลุ่มอาเซียน (ไม่ต่างกับที่เราเคยโดนสวมแหล่งกำเนิดรถจากจีนที่ใช้มาเลย์พักสินค้า)

ผมยังคิดว่ารัฐบาลนี้และรัฐบาลเดิมที่ผ่านมาหลายรัฐบาลนั้นยังคงรักษาผลประโยชน์ของชาติโดยการยกการ์ดสูงกับจีนมาตลอด ไม่ว่าจะเป็นเรื่องทางรถไฟเส้นทางตรงจากจีนที่เราพยายามที่จะยกหัวหลบหมัดมาตลอดทั้งที่โดนกดดันจากจีนไม่ใช่น้อยเมื่อเกือบสีปีก่อน ผมเองนั้นเขียนเรื่องนี้มาอย่างต่อเนื่องมาหลายปี ทั้งเรื่องรถไฟทางคู่ที่เราควรจะเอาเงินมาลงในส่วนนี้มากกว่าที่จะลงทุนสร้างเป็นสแตนดาร์ดเกจให้จีนมาเชื่อมต่อจากเส้นที่จีนสร้างลงมาจ่อที่เวียงจันทร์ เพราะว่าถ้าเราเปิดทางสะดวกเส้นนี้ให้จีนเมื่อไร ต้นทุนสินค้าบวกค่าขนส่งที่ต่ำลงจะเป็นการทำลายอุตสาหกรรมภายในประเทศของเราในทันที เพราะว่าที่อุตสาหกรรมภายในประเทศเราที่ยังอยู่ได้สู้ราคาสินค้ากับจีนได้เพราะค่าขนส่งจากจีนนี่แหละครับที่ทำให้เกิดส่วนต่างของราคา แม้ว่าเราจะมีส่วนต่างของค่าขนส่งมาช่วยขนาดนี้ ร้านสินค้าจีนประเภททุกอย่าง 20 บาทที่กระจายไปทั่วประเทศก็ยังน่ากลัวสำหรับผู้ผลิตรายย่อยของอุตสาหกรรมขนาดเล็กและกลางของไทยอยู่ไม่น้อย

ผมคิดว่าดีแล้วที่เมื่อสองปีก่อนลุงตู่ตัดสินใจประกาศไปตรงๆ เลยว่านโยบายลงทุนในระบบรางของไทยจะลงทุนเอง ไม่สนใจที่จะให้ประเทศไหนเข้ามามีส่วนลงทุนกับกิจการนี้ที่ถือว่าเป็นพื้นฐานของประเทศ ซึ่งเรื่องนี้ผมเห็นแนวทางว่าเราเลือกที่จะพัฒนาระบบรางเป็นทางคู่ทั้งประเทศมากกว่าที่จะมองเรื่องไปเริ่มใหม่กับสแตนดาร์ดเกจให้จีนทะลุงลงมาได้ตั้งแต่เราเปลี่ยนรัฐบาลแล้วครับ


********************************************


อีกฟากของโลกกำลังโดนสหรัฐใช้วิธีทางเศรษฐกิจเข้าถล่ม สหรัฐนั้นถล่มสภาพเศรษฐกิจที่ค่อนข้างจะเปราะบางของตุรกีเสียยับเยิน เวลานี้ในตลาดแลกเงินแบบตั้งโต๊ะตามร้านแลกเงินของตุรกีนั้น 1 เหรียญแลกได้ 7 ลีร่า ไปเรียบร้อยแล้วทั้งที่แต่ก่อนนี้คนไปเที่ยวอีสตันบูลจะรู้กันว่าค่าเงิน 1 ลีร่าประมาณสิบบาทเท่านั้นแต่วันนี้เหลือเพียงไม่ถึงห้าบาท

ผมเข้าใจความรู้สึกของคนตุรกีในเวลานี้ดีว่าเจ็บปวดจากการโดนถล่มค่าเงินอย่างไร เพราะว่าครั้งหนึ่งที่ไทยเราโดนโจมตีค่าเงินนั้นผมเคยเติมน้ำมันเต็มถังแล้วต้องจ่ายค่าน้ำมันประมาณสี่พันกว่าบาทมาแล้ว (รถผมถังน้ำมันจุประมาณร้อยลิตรแต่วิ่งได้จากกรุงเทพไม่ถึงลำปางหรอกครับ)

สาเหตุนั้นคือตุรกีที่เป็นประเทศสมาชิกกลุ่มนาโต้ ที่เป็นมิตรประเทศสหรัฐมานานตั้งแต่สมัยยุคสงครามเย็น เวลานี้ได้ตีตัวออกห่างสหรัฐมาสองปีแล้วจากการที่สหรัฐเลื่อยขาเก้าอี้ ปธน.เออร์โดกัน ด้วยการสนับสนุนให้ทหารกลุ่มโปรสหรัฐทำการรัฐประหารแต่ไม่สำเร็จ เพราะรัสเซียแจ้งข่าวให้รู้เสียก่อน ทำให้เกิดรัฐประหารสั้นๆ ยึดประเทศเพียงคืนเดียวก็ล่มลงไปจากการโต้กลับของทหารกลุ่มโปรรัฐบาลและ ปธน.เออร์โดกัน และเมื่อปลายเดือน มิย.ที่ผ่านมา ปธน.เออร์โดกัน ก็ชนะการเลือกตั้งนั่งเก้าอี้ต่อไปอีก 5 ปี เรื่องนี้ทำให้สหรัฐไม่ชอบใจสักเท่าไร การที่สหรัฐเล่นงานรับบาลใหม่โดยขึ้นภาษีเหล็กและอลูมิเนียมขึ้นอีก 2 เท่ายิ่งทำให้สภาพเศรษฐกิจของตุรกีทรุดลงไปอีก

ปธน.ทรัมป์ ได้ทวีตเตอร์ว่า "ผมได้สั่งการให้เพิ่มอัตราภาษีต่อเหล็กและอลูมิเนียมที่นำเข้าจากตุรกีขึ้นอีก 2 เท่า ขณะที่ค่าเงินลีราของตุรกีดิ่งลงเมื่อเทียบกับดอลลาร์ โดยขณะนี้ อัตราภาษีต่อเหล็กนำเข้าจะอยู่ที่ 50% และอลูมิเนียมอยู่ที่ 20% โดยความสัมพันธ์ของเรากับตุรกีไม่ราบรื่นในขณะนี้"

ส่วน ปธน.เออร์โดกันนั้นได้เรียกร้องให้ประชาชนเปลี่ยนเงินดอลล่าร์ในมือเป็นเงินสกุลลีร่าหรือทองคำแทน นั่นยิ่งทำให้เรื่องเลวร้ายขึ้นไปอีกสำหรับค่าเงินรีล่าหลังจากที่โดนสหรัฐขึ้นภาษี ค่าเงินรีล่าลงวูบเดียว 18% ภายในหนึ่งวัน ปธน.ทรัมป์ได้ทวีตเตอร์อย่างสะใจว่า "เงินสกุลลีราของตุรกีร่วงลงอย่างหนักเมื่อเทียบกับเงินดอลลาร์ที่แข็งแกร่ง" ซึ่ง ปธน.เออร์โดกันได้พูดว่า การโจมตีค่าเงินครั้งนี้เกิดจากกลุ่มที่สนับสนุนการรัฐประหารรัฐบาลของเขาเมื่อสองปีก่อน และกำลังเปลี่ยนวิธีที่จะถีบเขาลงจากเก้าอี้ด้วยวิธีทางเศรษกิจแทน


***************************************


ผมอยากขอย้อนกลับไปพูดย้ำในสิ่งที่ผมพูดในตอนแรกอีกครั้งว่า "โลกไร้พรมแดนทุกวันนี้นี้ไม่มีการล่าอาณานิคมโดยนิยามทางพื้นที่แล้ว แต่จะเป็นการล่าอาณานิคมทางเศรษฐกิจแทน ผมได้แต่หวังว่าประเทศไทยจะมีผู้นำประเทศที่รู้เท่าทันต่างประเทศที่จะเข้ามาตักตวงเอาอธิปไตยทางเศรษฐกิจของชาติไป" ไม่ต่างกับหลายประเทศที่ผมเล่าให้ฟังมาข้างบนนี้

Pat Hemasuk